Januari 2018: De Groene Long anno 2017, een terugblik

Het ligt ergens verborgen in ons geheugen, maar in januari 2017 was de vijver in de Groene Long dichtgevroren. Het waterniveau was toen zoals tijdens of na elke winter maximaal. We hebben de voorbije jaren nog zomers gekend waarin poelen en vijvers uitdroogden, maar sinds het ontstaan van de Groene Long was het waterpeil zelfs in de grote vijver nooit zo laag dat we noodgedwongen maatregelen moesten nemen om vissen te redden. We vroegen ons dan ook af of en wanneer de vijver en poelen weer gevuld zouden raken. Wel, de overvloedige neerslag tijdens de maand december heeft het waterpeil weer op zijn hoogst gebracht. Gelukkig maar.

september 2017
januari 2018

Tijdens het voorjaar schitterden de hooilanden zoals gewoonlijk, met een overvloed aan wilde bloemen zoals koekoeksbloem, boterbloem, gele lis, waterviolier, margriet, ratelaar, rietorchis, … naast een rits minder in het oog springende maar daarom niet minder waardevolle soorten. Na de jaarlijkse zomermaaiing was er dit jaar echter zeer weinig nagroei en -bloei.

Ook de akker was weer een zee(tje) van klaprozen, korenbloemen, bolderikken, kamilles, gele ganzenbloemen, … De fruitoogst in de boomgaard liet te wensen over, wat mogelijks te maken had met late lentevorst tijdens de bloeiperiode van de fruitbomen.

Rietorchis en ratelaar in nat hooiland
Akkerflora

Zo’n 20 jaar na aanvang van de aanleg, is het park sterk en positief geëvolueerd. De op het plan voorziene graslanden ontwikkelden zich als gevolg van een aangepast maaibeheer (maaien en afvoeren van het maaisel) van voedselrijke verstoringsvegetaties tot voedselarmere, bloemrijkere hooilanden.

Maaien en afvoeren van het maaisel?

Om bloemrijke hooilanden te creëren en in stand te houden, is een teveel aan voedingsstoffen ongewenst. Niet maaien of maaien zonder afvoer zorgt voor een hogere voedselrijkdom van de bodem. Daardoor krijgen onder meer een aantal forsere planten en/of zodevormende grassen de overhand, waardoor minder sterke bloeiende planten minder kansen krijgen. Afvoeren van maaisel = minder voedingsstoffen = meer diversiteit.

Eikendreef en hooiland na aanleg in 1998
Eikendreef en hooiland 2013

In de oorspronkelijk (te) dicht aangeplante bosgedeeltes kwam onder invloed van gerichte kappingen (dunningen) een gevarieerdere kruid- en struiklaag tot stand. Poelen en vijvers vertonen een grotere diversiteit aan water- en oevervegetatie, waarin vissen, amfibieën en ongewervelden een plaats hebben veroverd.

Helaas wordt het park ook steeds meer geconfronteerd met verder oprukkende exoten zoals watercrassula, waterteunisbloem, schijnaardbei, … ja, zelfs de halsbandparkiet wist dit jaar de Groene Long te koloniseren.

Exoten, aanvankelijk uit het buitenland ingevoerd en wegens hun sierwaarde aangeplant of gehouden ter verfraaiing van (kasteel)parken, particuliere tuinen, volières, …, vinden steeds meer, al of niet bewust door de mens geholpen, hun weg naar de natuurlijkere entiteiten in ons landschap. Een aantal van die exoten, ook wel invasieven genaamd, richten overal aanzienlijke economische en ecologische schade aan, waardoor dure bestrijdingscampagnes noodzakelijk zijn.

Maar ook de mens heeft zijn weg naar het park gevonden. Niet alleen de dagelijkse vaste wandelaars met of zonder hond, maar tevens gezinnen met kinderen, jongeren en (kleuter)klassen, … maken, elk om hun eigen reden en op hun eigen manier, steeds meer gebruik van de verscheidene mogelijkheden die het park te bieden heeft.

Terwijl de kinderen van de Natuuracademie (zie: http://www.stadlandschapleieschelde.be/natuuracademie) op een rustige woensdagnamiddag aan het “bushcraften” waren, speelden de “Vlindertjes” hun eigen vroege herfstspel.

Natuuracademie: Bushcraft
De Vlindertjes

Wintergasten

In december 2017 (en januari 2018) waren heel wat vogelspotters te spotten in het park, op zoek naar mooie beelden van onder meer appelvinken en grote barmsijzen. Naast deze minder voor de hand liggende vogels, kwamen deze winter ook weer groepen vinken, sijzen, kepen, putters, groenlingen, … naar voedsel speuren. Geïnteresseerd? Surf eens naar https://waarnemingen.be/gebied/view/31846.

Lente 2018 in zicht

Intussen maakt de natuur zich weer stilaan op voor de jaarlijkse lentetransformatie. De eerste voorboden laten zich opmerken in de bloei van de hazelaars, gevolgd door gele kornoelje, boswilg en zwarte els. Weldra schitteren de hooilanden weer, zingen vogelmannetjes als vanouds zoals ze gebekt zijn om vrouwtjes te lokken en rivalen op afstand te fluiten, wordt een bloeiende boomgaard bezocht door duizenden insecten, …

Redenen te over om eens een bezoekje te brengen aan de Groene Long.

In afwachting van de lente rukken wolkenformaties in ijltempo van west naar oost en ondergaan bomen met veel veerkracht geduld de beukende stormwind …